แก้แฮงค์เหล้า เมาค้าง
แก้แฮงค์ มีวิธีไหนบ้าง ? โดยทั่วไปอาการเมาค้าง หรือแฮงค์เหล้าไม่ใช่แค่ปวดหัวหรืออ่อนเพลียเท่านั้นครับ แต่ยังอาจรวมถึงอาการคลื่นไส้ ไม่มีแรง หรือขาดสมาธิ ซึ่งล้วนส่งผลกระทบต่องาน และการใช้ชีวิตประจำวันได้
เพื่อให้คนไข้สามารถดูแลตัวเองได้อย่างเหมาะสม หมอสรุปถึงลักษณะอาการ สาเหตุ และวิธีป้องกันอาการเมาค้าง พร้อมตัวช่วยฟื้นฟูร่างกายให้สดชื่นแบบเร่งด่วน สำหรับผู้ที่รักการปาร์ตี้และดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ
สารบัญ แก้แฮงค์
เข้าใจ อาการแฮงค์เหล้า เป็นแบบไหน ? ก่อนเกิดอันตราย
เมาค้าง หรือแฮงค์เหล้า (Hangover) คือ อาการไม่พึ่งประสงค์หลังดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป เมื่อมีปริมาณแอลกอฮอล์ในเลือดสูง คนไข้จะมีอาการเมาเหล้าก่อนครับ แต่เมื่อปริมาณแอลกอฮอล์ในเลือดลดต่ำลง อาการเมาค้างก็จะปรากฏขึ้นตามมา อาการแฮงค์เหล้าไม่ได้เป็นอันตราย และจะดีขึ้นเรื่อย ๆ ใน 8-24 ชั่วโมง โดยทั่วไปมักมีอาการ ดังนี้
- ปวดศีรษะ มึนงง
- คลื่นไส้ อาเจียน
- คอแห้ง ปากแห้ง
- เหนื่อยล้า ไม่มีแรง
- ขาดสมาธิ
- ใจสั่น มือสั่น
- หงุดหงิด อารมณ์แปรปรวน
- นอนไม่หลับ หรือหลับไม่สนิท
ความรุนแรงของอาการแฮงค์เหล้าแตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับปริมาณที่ดื่ม ระยะเวลาที่กิน และพื้นฐานสุขภาพร่วมด้วยครับ ทั้งนี้หากมีอาการรุนแรง เช่น ตัวเย็นจัด หายใจเหนื่อยหอบ หมดสติ หรือมีอาการชัก ควรรีบนำส่งโรงพยาบาลให้เร็วที่สุด เพราะอาจเกิดจากภาวะแอลกอฮอล์เป็นพิษ (Alcohol Poisoning) ได้ มักเกิดจากมีปริมาณแอลกอฮอล์ในเลือดเกิน 400 มิลลิกรัมเปอร์เซ็นต์
โดยทั่วไปร่างกายของเราจะมีเอนไซม์ ADH (Alcohol Dehydrogenase) และ ALD(Aldehyde Dehydrogenase) ทำหน้าที่ย่อยสลาย และลดภาวะเป็นพิษของแอลกอฮอล์ ก่อนเกิดอันตรายครับ แต่ในรายที่มีเอนไซม์เหล่านี้ไม่เพียงพอ มีภาวะไม่ทนต่อแอลกอฮอล์ (Alcohol Intolerance) มักเกิดอาการมึนเมา และแฮงค์เหล้าได้ง่ายกว่าคนทั่วไป แม้ดื่มในปริมาณเพียงเล็กน้อย
อาการเมาค้างเกิดได้อย่างไร ?
อาการเมาค้างเกิดจากกระบวนการเผาผลาญแอลกอฮอล์ในร่างกายของเราครับ หมออธิบายแบบนี้ แอลกอฮอล์ หรือชื่อทางเคมี Ethyl Alcohol ถือเป็นสารที่มีฤทธิ์กดประสาท เมื่อเราดื่มเข้าไป ร่างกายจะพยายามขับสารนี้ออก เพื่อให้ร่างกายกลับสู่ภาวะปกติ ซึ่งทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ดังนี้
- ภาวะขาดน้ำ : หลังจากดื่มแอลกอฮอล์ หลายคนจะปัสสาวะบ่อยขึ้น หรือมีความกระหายน้ำเพิ่มมากขึ้น เพราะแอลกอฮอล์ มีฤทธิ์ขับปัสสาวะ ทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำและเกลือแร่มากกว่าปกติ
- ระดับน้ำตาลในเลือดลดลง : ในกระบวนการเผาผลาญแอลกอฮอล์ ร่างกายจะลดการผลิตน้ำตาลลงครับ ส่งผลให้เกิดอาการอ่อนเพลีย เหงื่อออก หรือมือสั่นได้
- การสะสมสารพิษ : ในกระบวนการเผาผลาญแอลกอฮอล์ด้วยเอนไซม์ ADH จะได้เป็นอะซีตัลดีไฮด์ (Acetaldehyde) ซึ่งเป็นสารพิษ ทำให้หัวใจเต้นเร็ว เหงื่อออก และคลื่นไส้ได้ โดยทั่วไปร่างกายเราสามารถจัดการกับสารนี้ได้ก่อนที่จะเกิดอันตราย ด้วยเอนไซม์ ALDH2 ครับ
- ภาวะอักเสบระดับเซลล์ : แอลกอฮอล์กระตุ้นให้เกิดการอักเสบในร่างกาย ส่งผลให้เกิดอาการปวดและไม่สบายตัวได้
- รบกวนการนอนหลับ : แอลกอฮอล์รบกวนการผลิตฮอร์โมนบางชนิด และการควบคุมอุณหภูมิของร่างกายครับ แม้จะทำให้รู้สึกง่วงในช่วงแรกของการดื่ม แต่เมื่อระดับแอลกอฮอล์ในเลือดลดลง ร่างกายจะตื่นบ่อย และหลับไม่สนิท
7 วิธีแก้แฮงค์ด้วยตัวเอง
ในความเป็นจริงแล้ว ยังไม่มีอาหารและยาตัวไหนที่ช่วยแก้อาการเมาค้างให้หายสนิทได้ทันทีครับ วิธีแก้แฮงค์ส่วนใหญ่จะเน้นเป็นการดูแลตัวเอง เพื่อให้ร่างกายฟื้นฟูได้ดีขึ้น และบรรเทาอาการไม่พึ่งประสงค์ เช่น ปวดหัว คลื่นไส้ หรืออ่อนเพลียเป็นหลัก
1. ดื่มน้ำเปล่ามาก ๆ ชดเชยการสูญเสียน้ำ
ร่างกายของเราจะขาดน้ำหลังดื่มแอลกอฮอล์ครับ ส่งผลให้มีอาการคอแห้ง ปากแห้ง ปวดหัว หรือเวียนศีรษะได้ง่าย การดื่มน้ำเปล่าช่วยชดเชยการสูญเสียน้ำ ฟื้นฟูระบบไหลเวียนของเลือด และช่วยให้ตับขับสารพิษได้เป็นปกติ
2. นอนหลับพักผ่อนให้ร่างกายฟื้นจากอาการแฮงค์
การนอนหลับสามารถช่วยแก้แฮงค์ได้ครับ เพราะเป็นช่วงเวลาที่ร่างกายฟื้นฟูตัวเองได้ดีที่สุด วัยผู้ใหญ่ควรนอนวันละ 7–9 ชั่วโมง ตามคำแนะนำของ National Sleep Foundation เพื่อให้ระบบต่าง ๆ ของร่างกายได้พักฟื้นอย่างเต็มที่จากความเสียหายที่เกิดจากการดื่มแอลกอฮอล์
ในกรณีที่คนไข้ไม่สามารถนอนให้ครบชั่วโมงได้ เพราะต้องทำงานหรือติดภารกิจในตอนเช้า การงีบแบบ Power Nap ก็เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่ช่วยเพิ่มความสดชื่น ฟื้นฟูสมอง และสมาธิได้ครับ แนะนำให้นอนช่วงสั้น ๆ ประมาณ 15–20 นาที ซึ่งเป็นช่วงของการนอนหลับระยะที่ 2 (Light Sleep) ที่ไม่ลึกเกินไป
หากมีเวลามากขึ้น อาจเลือกงีบหลับ 90 นาที เพื่อให้ร่างกายเข้าสู่ช่วงหลับลึกและ REM Sleep ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการฟื้นฟูร่างกายและสมองโดยเฉพาะ
3. กินผัก และผลไม้ เติมวิตามินและแร่ธาตุที่จำเป็น
ผักและผลไม้ เป็นอาหารที่อุดมด้วยวิตามินบี วิตามินซี โพแทสเซียม และสารต้านอนุมูลอิสระ ที่ช่วยเร่งการขับสารพิษ ลดอาการอักเสบ และเติมพลังงานที่ร่างกายต้องการได้ นอกจากนี้สมุนไพรบางชนิด ยังมีสรรพคุณช่วยบรรเทาอาการเมาค้างอีกด้วย เช่น
- กล้วยหอม : มีโพแทสเซียมสูง และให้พลังงาน ช่วยป้องกันการขาดน้ำ และช่วยให้ร่างกายขับแอลกอฮอล์ได้ดียิ่งขึ้น
- น้ำขิง : มีฤทธิ์บรรเทาอาการคลื่นไส้ และปวดหัว รวมถึงช่วยฟื้นฟูระบบขับถ่าย
- ส้ม : กินเป็นผลไม้ หรือคั้นน้ำส้มก็ได้ครับ ช่วยเพิ่มวิตามินซี เพิ่มความสดชื่น
- น้ำมะนาวผสมน้ำผึ้ง : ลดปริมาณสารตกค้างในตับ และเติมน้ำตาลกลูโคสให้กับร่างกาย
- ใบโหระพา : บดและผสมใบโหระพากับน้ำร้อน หรือชงเป็นชาร้อน ช่วยบรรเทาอาการคลื่นไส้
- โกโก้ : อุดมไปด้วยแมกนีเซียม และโพแทสเซียม ซึ่งช่วยควบคุมสมดุลของน้ำในร่างกาย บรรเทาอาการขาดน้ำ และปวดศีรษะ สามารถเลือกดื่มโกโก้ หรือนมช็อกโกแลตก็ได้ครับ
4. กินอาหารอ่อน ๆ ย่อยง่าย
เมื่อกระเพาะอาหารระคายเคืองจากแอลกอฮอล์ ควรหลีกเลี่ยงอาหารมันจัด เผ็ดจัด หรือทอด เพราะอาจกระตุ้นให้คลื่นไส้และปวดท้องมากขึ้นได้ หมอแนะนำให้กินอาหารอ่อน ๆ ย่อยง่าย อุดมไปด้วยโปรตีนและคาร์โบไฮเดรต ที่ให้พลังงานครับ เช่น ข้าวต้ม ซุปไก่ ขนมปังโฮลวีต และไข่ต้ม
5. กินยาแก้แฮงค์
ปัจจุบันยังไม่มียาที่ออกแบบมา เพื่อแก้แฮงค์โดยตรงครับ โดยทั่วไปจะนิยมกินยาบรรเทาอาการต่าง ๆ ที่เกิดจากการเมาค้างเป็นหลัก เช่น ปวดหัว คลื่นไส้ หรืออาหารไม่ย่อย บางรายอาจเลือกกินผลิตภัณฑ์เสริมวิตามิน ที่ช่วยให้ร่างกายสดชื่นและฟื้นตัวได้เร็วขึ้น
- วิตามินเสริม หรือเครื่องดื่มผสมวิตามิน เช่น วิตามินบี วิตามินซี หรือกรดอะมิโน ช่วยให้รู้สึกสดชื่น ลดอาการอ่อนเพลีย
- ยาบรรเทาอาการคลื่นไส้ อาเจียน เช่น Domperidone และ Meclizine
- ยาบรรเทาอาการปวดหัว ปวดกล้ามเนื้อ เช่น พาราเซตามอล แอสไพริน และยาแก้ปวดในกลุ่ม NSAIDs เช่น Ibuprofen และ Naproxen
- ยาลดกรดในกระเพาะ (Antacids) ช่วยลดอาการแสบท้อง หรือคลื่นไส้
ข้อควรระวังในการกินยา คือ ยาลดปวดในกลุ่ม NSAIDs อาจทำให้เกิดการระคายเคืองต่อกระเพาะอาหาร จึงไม่ควรกินตอนท้องว่างครับ ทั้งนี้ก่อนจะกินยาตัวไหน ควรศึกษาข้อมูลการใช้ยาอย่างถี่ถ้วน และปรึกษากับเภสัชกรร่วมด้วย
6. สูดอากาศบริสุทธิ์
การสูดอากาศบริสุทธิ์ ช่วยให้ร่างกายได้รับออกซิเจนได้อย่างเต็มที่ และฟื้นตัวได้ดียิ่งขึ้นครับ เพราะในกระบวนการเผาผลาญแอลกอฮอล์จะทำให้เกิดสารพิษขึ้น อย่างที่หมอได้อธิบายไปก่อนหน้านี้ รวมถึงการสูดอากาศบริสุทธิ์ เปิดหน้าต่างให้อากาศถ่ายเท และรับแสงแดด ยังช่วยฟื้นฟูจิตใจ ช่วยลดความอึดอัด วิตกกังวล หรือหงุดหงิด ซึ่งเป็นอาการที่พบบ่อยในผู้ที่แฮงค์เหล้า
7. ออกกำลังกายเบา ๆ เพิ่มความกระปรี้กระเปร่า
ในรายที่ออกกำลังกายเป็นประจำอยู่แล้ว หรือมีอาการแฮงค์เหล้าไม่รุนแรง ไม่มีอาการคลื่นไส้ และไม่มีภาวะขาดน้ำ อาจลองแก้แฮงค์ด้วยการเคลื่อนไหวร่างกายช้า ๆ เช่น การเดิน หรือการทำโยคะ ก็สามารถช่วยเพิ่มความกระปรี้กระเปร่า และยังช่วยขับเหงื่อได้อีกด้วย
รู้จักการดริปวิตามิน ตัวช่วยแก้แฮงค์ เติมวิตามินให้ร่างกายแบบเร่งด่วน
สำหรับใครที่ดื่มเป็นประจำ มีปัญหาเมาค้าง แล้วต้องการแก้แฮงค์แบบเร่งด่วน การดริปวิตามินเป็นวิธีฟื้นฟูร่างกายหลังดื่มแอลกอฮอล์ได้เร็วขึ้นครับ เพราะเป็นการนำสารอาหาร วิตามิน แร่ธาตุ กรดอะมิโน และน้ำ เข้าสู่กระแสเลือดโดยตรง ไม่ต้องรอดูดซึมผ่านระบบย่อยอาหาร จึงช่วยลดอาการขาดน้ำ และขจัดสารพิษจากแอลกอฮอล์ได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
ที่ V Square Wellness มีสูตร Hang Over ออกแบบมาสำหรับผู้ที่ต้องการฟื้นตัวจากอาการแฮงค์โดยเฉพาะ ประกอบด้วยกรดอะมิโน วิตามิน และสารต้านอนุมูลอิสระ ที่ช่วยกระตุ้นการทำงานของตับ เสริมการขับสารพิษ และลดความเหนื่อยล้าทางร่างกายและสมอง เหมาะกับผู้ที่ดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ ผู้ที่ต้องเข้าสังคม ปาร์ตี้ งานเลี้ยงบ่อย รวมถึงผู้ที่พักผ่อนน้อย อ่อนเพลียจากการนอนหลับไม่เพียงพอ
โปรแกรมดริปวิตามินสูตร Hang Over ตัวช่วยแก้แฮงค์ บรรเทาอาการเมาค้างแบบเร่งด่วน
ทำไมถึงควรดริปวิตามินแก้แฮงค์กับ V Square Wellness Center
V Square Wellness Center ไม่ได้ให้บริการแค่ดริปวิตามินแก้แฮงค์เท่านั้นครับ แต่ยังมีบริการดูแลสุขภาพแบบองค์รวม ที่เน้นการป้องกันก่อนเกิดโรค และเสริมสร้างร่างกายให้แข็งแรง ให้คำปรึกษาและวางแผนการดูแลสุขภาพกับแพทย์โดยตรง
นอกจากนี้ยังมีสูตรดริปวิตามินให้เลือกหลายสูตร ทั้งสูตรที่เน้นเรื่องการดูแลสุขภาพ เสริมภูมิคุ้มกัน เพิ่มความกระปรี้กระเปร่า และสูตรด้านความงาม เน้นผิวเนียน กระจ่างใส ดูสุขภาพดี ใช้สารอาหารเกรดพรีเมียม ผ่านการรับรองจากอย.ไทย ไม่มีสารอันตรายครับ มาในราคาคุ้มค่า มีโปรโมชันและแพ็กเกจให้เลือกตามความต้องการของคนไข้
ดื่มเหล้าอย่างไรไม่ให้แฮงค์ ?
การป้องกันอาการแฮงค์ และอันตรายจากภาวะแอลกอฮอล์เป็นพิษ ทำได้ไม่ยากครับ คนไข้สามารถเริ่มจากการปรับพฤติกรรมการดื่มแอลกอฮอล์ของตัวเอง ดังนี้
- ดื่มเหล้าไม่เกิน 1 ดริงก์/ชั่วโมง : โดยเฉลี่ยร่างกายใช้เวลาเผาผลาญแอลกอฮอล์ 0.015% ต่อชั่วโมง หรือประมาณ 1 ดริงก์มาตรฐาน/ชั่วโมงครับ (เช่น เบียร์ 1 กระป๋อง หรือไวน์ 1 แก้ว) ในกรณีที่ดื่มมากกว่านี้ แอลกอฮอล์จะสะสมในกระแสเลือด ทำให้เกิดอาการเมา และเมื่อระดับแอลกอฮอล์ลดลง ก็จะเกิดอาการเมาค้างได้
- ไม่ดื่มแอลกอฮอล์เร็วจนเกินไป : เพื่อให้ร่างกายมีเวลาเผาผลาญแอลกอฮอล์ ลดแอลกอฮอล์สะสมในกระแสเลือด ก็จะช่วยให้คนไข้เมาช้า และยังช่วยลดความเสี่ยงเกิดภาวะแอลกอฮอล์เป็นพิษอีกด้วย
- ไม่ดื่มแอลกอฮอล์ตอนท้องว่าง : ก่อนดื่มแอลกอฮอล์ควรกินอาหารก่อนครับ เพราะช่วยชะลอการดูดซึมแอลกอฮอล์เข้าสู่กระแสเลือดได้ เน้นอาหารที่ให้โปรตีน ธาตุเหล็ก และวิตามินบี เช่น ปลา ไข่ไก่ นมวัว ผักใบเขียว และธัญพืช
- ดื่มน้ำหลัง 1 แก้วหลังดื่มแอลกอฮอล์ : การดื่มน้ำช่วยลดอาการปากแห้ง ป้องกันอาการขาดน้ำ และลดปริมาณแอลกอฮอล์ในเลือดให้น้อยลงได้
- ดื่มแอลกอฮอล์ที่มีสีอ่อน : แอลกอฮอล์ที่มีสีเข้ม เช่น ไวน์ บรั่นดี วิสกี้ มักมีสารคองเจนเนอร์ (Congeners) สูง ซึ่งเป็นอีกปัจจัยที่ก่อให้เกิดอาการเมาและแฮงค์ได้
สรุปแก้แฮงค์ด้วยวิธีไหนดีและเร็วที่สุด ?
วิธีแก้แฮงค์ที่ดีที่สุด คือ การให้เวลาร่างกายได้พักฟื้นครับ ทั้งการนอนหลับ ดื่มน้ำมาก ๆ และรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ แต่ถ้าคนไข้ต้องกลับไปทำงานในเช้าวันรุ่งขึ้น หรือมักชอบดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ การเลือกดริปวิตามินก็ถือเป็นทางเลือกที่สะดวกและรวดเร็วครับ เพราะสามารถเติมน้ำ วิตามิน และกรดอะมิโนที่ร่างกายสูญเสียไปจากแอลกอฮอล์ได้โดยตรง
ทั้งนี้ควรเลือกคลินิกความงามที่ได้มาตรฐาน ใช้ตัวยาที่ไม่มีส่วนผสมอันตราย และมีแพทย์ประเมินสุขภาพก่อนดริปวิตามิน เพื่อปรับสูตรให้เหมาะกับแต่ละบุคคลครับ
อ้างอิง
- Verster JC, Vermeulen SA, Loo AJAEV, Balikji S, Kraneveld AD, Garssen J, Scholey A. Dietary Nutrient Intake, Alcohol Metabolism, and Hangover Severity. J Clin Med. 2019 Aug 27;8(9):1316. doi: 10.3390/jcm8091316. PMID: 31461972; PMCID: PMC6780234.
- National Sleep Foundation’s sleep time duration recommendations: methodology and results summary. Hirshkowitz, Max et al. Sleep Health: Journal of the National Sleep Foundation, Volume 1, Issue 1, 40 – 43
สำหรับผู้อ่านทุกท่านที่มีข้อสงสัยเพิ่มเติม ทีมแพทย์ V Square Clinic ทุกคนยินดีให้คำปรึกษาฟรี โดยไม่มีค่าใช้จ่าย หรือสามารถปรึกษาหมอทาง Inbox Facebook หรือ Line นี้ได้เลยครับ หมอตอบเองครับ
